Yumurtalık Rezervi Testleri Nelerdir?

Kadında üreme fizyolojisi erkekten çok farklıdır. Erkekte gençlik yıllarında başlayan sperm yapımı, yaşamı bitene kadar devam eder. Erkeklerde 40 ile 50’li yaşlarda spermdeki sayı ve kalitesinde de bir miktar düşüş olması haricinde önemli değişiklikler olmaz.

Kadında ise durum oldukça farklıdır. Anne karnında yeni yumurta yapımı gerçekleşmez adet dönemlerinde kaybedilen yumurtalar yumurta rezervinden kullanılır. Bu sebeple kadının yaşı ilerledikçe yumurta sayısı ve kalitesi gitgide azalır.

Yumurtanın kaliteli olması kadının yaşı ile bağlantılıdır. Sağlıksız yumurta oranı 36 ve 38 yaşında %50’dir. 40 yaşında %60, 42 ve 43 yaşlarında ise yüzde 80’e kadar sağlıksız yumurta görülebilir. Yumurtalıklar içerisinde bulunan yumurta sayısı, aynı yaşta olan bireylerde kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Yumurtalık rezervi olarak da isimlendirilen bu durumu anlamak için bazı testler uygulanır.

FSH Testi

FSH, folikül stimülan hormon testi âdetin 2 ya da 3. gününde kanda yapılan bir hormon testidir. FSH hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. Ve bayanlarda yumurtaların gelişmesine oldukça katkı sağlar. FSH testinde her ay farklı değerler ile karşılaşılabilir. Bu değerlerin en yükseği baz alınarak kadında gelebilik hakkında bir şey söylenilmesi daha doğru olacaktır.

Yüksek FSH düşük yumurta rezervine işaret eder. Unutulmaması gereken ayrıntı, normal değerlerde bir sonuç almak kesinlikle yumurta miktarının iyi olduğu anlamına da gelmez. Test sonucunun yüksek çıkması doktorlar tarafından düşük yumurta rezervi olarak değerlendirmeye alınır. Bunun ile beraber normal sınırlar içinde belirlenmesi yumurta oranının iyi olacağı anlamına gelmez. FSH ile beraber testte bu oranı değerlendirmek daha faydalı olacaktır.

AMH Testi İle FSH Testi Arasındaki Fark Nelerdir?

AMH testi tüp bebek tedavisinde nasıl bir yöntem uygulaması adına doktorun tavsiyesi üzerine kişiye özel yapılan bir testtir. İki testin arasındaki farklar şu şekildedir.

• AHM testi yumurtalık kalitesini FHS testine kıyasla çok daha net ölçümleyebilir.
• FHS değeri saatler içinde değişiklik gösterir, AHM değeri sabit kalır
• AHM testi bayandaki yumurta rezervinin sayısını gösterir.
• FSH’ın tersine AHM testi  âdetin herhangi bir gününde yapılabilir.
• AHM testi doğum kontrol ilaçlarından etkilenmez.
• AHM testi yapılırken açlık tokluk testi etkilemez.

Testler Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?

Kanda AMH; çok erken gelişim evresi polislerden salgılanır. Bu salgının yüksek olması rezervin yüksek olduğunu gösterir. AMH testi, adet zamanının herhangi bir gününde aç ya da tok olmasına bakılmadan yapılabilir. Bu testin güvenilir olması için çalışma şartları, dolayısı ile yapıldığı laboratuvar oldukça önemlidir. Ultrasonografide antral folikül sayısı; tercihen adet başlangıcında yapılır.

Vajinal ultrasonografide her iki yumurtalıklarda yer alan 2 ile 9 milim çapındaki foliküller antral folikül sayılır. AMH antral folikül sayısının yumurtalık rezervini öngörücü değerleri benzerdir. Ve yüzde seksen civarında olabilir. Yapılan testler sonrasında yumurta rezervi düşük çıkan bayanların çoçuk sahibi olmak istiyolar ise zaman geçirmeden tedaviye başlamaları tavsiye edilir.

Zayıf Yumurtalık Yanıtı Önceden Nasıl Öngörülür?

Endometriozis, önceden geçirilmiş yumurtalık cerrahisi ya da ailesinde erken menapoz hikayesi olan kadınların öncelik olarak yumurta rezervi AMH ya da ultrasonografi de antral folikül sayısı ile değerlendirmesi gerekir. Tüp bebek tedavisine geçiş daha hızlı olmalıdır. Tüp bebek uygulamalarında azalmış olan over rezervi varlığı tespit edildiğinde,  azalmanın miktarına göre başarıda oranı da düşer. Yumurtanın azaldığını önceden kestirmek mümkün değildir.

Hastalık ilerlemeye başladıkça kadınların adet döngülerinde kısalma meydana gelebilir. Menopoz yaklaşırken sıcak basması, uyuma güçlüğü, renk döngüsünde kaçırma ve vajinada kuruluk gibi bir takım düşük ostrojen işaretlerine rastlanabilmesi mümkündür.

İletişim Bilgileri

Yazar: Prof. Dr. Mehtap Polat
Telefon: +90 530 011 41 33
E-Posta: [email protected]